Vitamin D là một nhóm các secosteroid tan được trong chất béo, có chức năng làm tăng cường khả năng hấp thu canxi và phosphat ở đường ruột.
Ở người, các hợp chất quan trọng nhất trong nhóm này là vitamin D3 (còn được gọi là cholecalciferol) và vitamin D2 (ergocalciferol). Cholecalciferol và ergocalciferol có thể đưa vào cơ thể qua việc ăn uống và các biện pháp bổ sung.
Cơ thể cũng có thể tổng hợp vitamin D (đặc biệt là cholecalciferol) ở da, từ cholesterol, khi da được tiếp xúc đủ với ánh nắng mặt trời (vì thế nó còn được mệnh danh là “vitamin ánh nắng”).
Nhu cầu đề nghị hàng ngày như sau:
– Trẻ em là 10mcg (tính theo đơn vị quốc tế là 400UI/ ngày).
– Người trưởng thành 100UI/ ngày.
– Trẻ em, người lớn béo phì, phụ nữ có thai và những người đang sử dụng thuốc chống động kinh, glucocorticoid, chống nấm như ketoconazole và những thuốc điều trị bệnh suy giảm miễn dịch (AIDS) cần ít nhất liều cao hơn 2-3 lần bình thường.
Bản thân là một vitamin tan trong chất béo, uống tốt nhất là trong bữa ăn có chứa chất béo, uống vào bữa ăn hoặc ngay sau khi ăn.
Lưu ý các thuốc kháng acid, thuốc ức chế bơm proton, rifampicin, isoniazid, thuốc an thần, thuốc nhuận tràng…. làm giảm hấp thu vitamin D không nên dùng chung.
Việc bổ sung vitamin D là cần thiết vì nếu không đủ có thể gây ảnh hưởng suy giảm hệ miễn dịch, sự phát triển xương của trẻ (còi xương), loãng xương ở người lớn. Một số biểu hiện thiếu calci và vitamin D như đau cơ, đau xương, thèm ăn, rối loạn giấc ngủ, đỗ mồ hôi trộm…
Vitamin D rất quan trọng, nhưng không được khuyến khích đối với những người đã có đủ vitamin D từ chế độ ăn và từ ánh sáng mặt trời vì nó dẫn đến thừa, điều này được gọi là ngộ độc vitamin D.
Vitamin D là chất béo hòa tan, có nghĩa là bạn mất rất nhiều thời gian để thải trừ nó ra khỏi cơ thể. Thường xảy ra thừa nếu bạn bổ sung hơn 40,000 UI/ ngày trong một vài tháng hoặc lâu hơn, hoặc dùng một liều trong một thời gian lớn, gan sản sinh ra quá nhiều một hóa chất gọi là calcidiol (25 (OH) D).
Điều đó dẫn đến nồng độ calci trong máu cao gọi là tình trạng tăng calci huyết, làm tổn thương các mô mềm như thận và tim, gây vôi hóa mạch máu. Khi bị thừa vitamin D thường có các dấu hiệu như huyết áp tăng, buồn nôn, mất cảm giác ngon miệng…