Mục lục
‘Cơn đau tim’ là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ hai sau ung thư. Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành được chỉ định cho các tình trạng bệnh lý này, thường là phẫu thuật tim hở.
Nguyên nhân
Cơn đau tim xảy ra khi các động mạch vành cung cấp máu cho tim bị xơ cứng và tắc nghẽn (bệnh mạch vành). Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành là phẫu thuật nhằm đảm bảo cung cấp đủ máu cho tim hoạt động bình thường.
Triệu chứng
Tắc nghẽn mạch vành gây ra đau ngực, thường được mô tả như những cơn đau thắt ngực, đôi khi lan tỏa ra vùng hàm, vai trái hoặc cánh tay. Trong suốt cơn đau thắt ngực, bạn có thể cảm thấy khó thở, toát mồ hôi, lạnh buốt tay chân.
Tuy nhiên, ở một số người đặc biệt là bệnh nhân tiểu đường, có thể không cảm thấy đau đớn gì. Khi cơ tim chết và trở nên xơ cứng, tim sẽ dần dần mất đi chức năng bơm máu thông thường.
Yếu tố nguy cơ
Các yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim bao gồm tiểu đường, tăng huyết áp, tăng cholesterol máu, béo phì và hút thuốc lá. Mặc dù tuổi tác và giới tính cũng làm tăng nguy cơ nhưng đó chỉ là các nguy cơ phụ.
Tiền sử gia đình mắc phải bệnh mạch vành (đặc biệt là đối với những người thân trong gia đình, tuổi dưới 50) nên đến bác sĩ ngay khi nhận thấy có các triệu chứng nêu trên.
Phòng chống
Duy trì “lối sống lành mạnh” là sự đầu tư lâu dài và thỏa đáng: luyện tập đi bộ 30 phút mỗi ngày, không hút thuốc lá, ăn uống chừng mực, kiểm soát trọng lượng cơ thể, kèm theo các biện pháp điều trị tiểu đường và cao huyết áp thích hợp là một khởi đầu tốt.
Hãy quan tâm lắng nghe cơ thể bạn. Hãy tìm kiếm trợ giúp y tế ngay khi thấy các triệu chứng nêu trên xuất hiện.
Lựa chọn điều trị
Hướng điều trị chính đối với bệnh mạch vành chủ yếu là dùng thuốc. Một số bệnh nhân cần đến can thiệp xâm lấn như phẫu thuật bắc cầu động mạch vành.
Trong quá trình phẫu thuật bắc cầu động mạch vành, một mạch máu ghép là một động mạch hay một tĩnh mạch khỏe mạnh được phẫu thuật lấy ra từ chân, tay hoặc ngực bệnh nhân và ghép vào vị trí mạch nghẽn.
Động mạch ghép sẽ bắc cầu qua đoạn động mạch nghẽn để cung cấp máu đã oxy hóa đến cho khu vực tim đang thiếu máu và đảm bảo lưu lượng máu nuôi tim. Lượng máu tăng cường sẽ cải thiện triệu chứng, giảm nhu cầu dùng thuốc và kéo dài tuổi thọ bệnh nhân.
Phẫu thuật này được thực hiện thành công ở nhiều nơi trên thế giới
Không nghi ngờ gì nữa, đây chính là phẫu thuật đuợc nghiên cứu kỹ lưỡng nhất và đã ghi nhận nhiều thành tựu.
Hiện nay có 02 phương pháp phẫu thuật bắc cầu mạch vành:
Một là phương pháp được gọi là cổ điển, phẫu thuật bắc cầu mạch vành có dùng máy Tim – Phổi nhân tạo để thay thế cho trái tim và phổi của bệnh nhân trong quá trình phẫu thuật, nghĩa là trong lúc mổ tim và phổi của bệnh nhân không làm việc mà được đảm bảo bởi một hệ thống máy TIM – PHỔI NHÂN TẠO duy trì sự sống cho bệnh nhân.
Hai là phương pháp mới nhất hiện nay không dùng máy Tim – Phổi nhân tạo này mà người ta chỉ dùng dụng cụ gọi là OCTOPUS , dụng cụ có những xúc tu như vòi con bạch tuột, hút cố định ngay vùng cần phẫu thuật, nghĩa là tim vẫn tiếp tục đập trong lúc mổ và Tim – Phổi của bệnh nhân vẫn hoạt động bình thường.
Đây là phương pháp mới hơn, có nhiều lợi điểm hơn, ít tốn kém hơn, bệnh nhân phục hồi sau phẫu thuật nhanh hơn rút ngắn thời gian nằm viện, nhưng cũng khó khăn hơn rất nhiều cho Bs Phẫu thuật viên, Bs Gây mê và Ekip phẫu thuật. Bs Phẫu thuật viên phải có tay nghề cao hơn, kỹ năng – thao tác phải tinh tế hơn, chính xác hơn. Ekip phẫu thuật nhất là Bs Gây mê phải hỗ trợ tích cực cho bệnh nhân không để cho huyết áp thấp hoạc tụt. Bởi vì phẫu thuật này TIM vừa đập vừa ở những tư thế không như bình thường.
VD khi nối những mạch máu ở mặt sau của tim phẫu thuật viên phải lật cho mõm tim gần như thẳng đứng lên trần nhà do đó HA rất dễ tụt hoặc thấp không đảm bảo sinh lý bình thường cho bệnh nhân. Lúc này vai trò của Bs Gây mê là vô cùng quan trọng là làm sao nâng được HA lên đạt yêu cầu cho bệnh nhân mà nhịp tim không đập quá nhanh để giúp cho phẫu thuật viên tạo miệng nối tốt.